Już wszyscy wiemy, że tłuszczu nie należy się bać. Olej z wiesiołka jest coraz popularniejszym olejem w menu osób, które chcą czerpać korzyści zdrowotne z nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ten olej może pomóc w regulacji hormonów oraz wspierać zdrową skórę, włosy, sprawność mózgu i funkcje sercowo-naczyniowe. Olej wiesiołkowy może być również korzystny dla osób z cukrzycą lub chorobami autoimmunologicznymi, ponieważ pomaga wyrównać poziom cukru we krwi i poprawić ogólne samopoczucie. W tym artykule poznamy zalety stosowania oleju z wiesiołka dla zdrowia. Przeczytaj do końca!
Olej z wiesiołka jest jednym z najcenniejszych olejów spożywczych, jakie możesz kupić
O ile wybierzesz taki dobrej jakości, to z oleju z wiesiołka będziesz czerpać same korzyści. Zarówno jego profil kwasów tłuszczowych, jak i bogactwo witamin, minerałów i fitosteroli, sprzyjają niemalże każdemu, a przy tym olej ten jest bardzo bezpieczny i nie najgorzej smakuje. Olej z wiesiołka jest szczególnie popularny wśród kobiet, ponieważ ma udokumentowany wpływ na wiele aspektów kobiecego zdrowia. Może się jednak przydać niemalże każdemu, a coraz częściej włączany jest również do diety dzieci od 3 lat.
W przeciwieństwie do większości tłuszczów zwierzęcych, które składają się głównie z tłuszczów nasyconych, olej z wiesiołka ma wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe są uważane za związki niezbędne dla zdrowia organizmu, zwłaszcza wśród kobiet.
W jego składzie najważniejsze są dwa rodzaje kwasów tłuszczowych omega-6:
- kwas linolowy (60%-80%);
- kwas γ-linolowy (8%-14%).
Kwas linolowy występuje dość powszechnie, jednak ten drugi to unikat — kwas gamma-linolenowy to popularny GLA. Olej z wiesiołka to jedno z najpopularniejszych źródeł tego tłuszczu, tuż obok oleju z ogórecznika i oleju z nasion czarnej porzeczki. Kwas GLA znany jest z właściwości przeciwzapalnych, a większość chorób cywilizacyjnych wiąże się właśnie ze stanami zapalnymi, w tym nowotwory, cukrzyca, choroby serca, reumatyzm, choroba Alzheimera i wiele innych. Z tego względu oleje zawierające kwas GLA, takie jak olej z wiesiołka, uważane są za bardzo dobry element ogólnej profilaktyki zdrowotnej.
Najważniejsze właściwości oleju z wiesiołka
Warto wiedzieć, w jakim celu włączamy do diety konkretne elementy. Olej z wiesiołka ma liczne właściwości i wspiera zdrowie w bardzo szerokim zakresie, jednak kilka obszarów zdrowia korzysta w szczególności.
Poniżej 5 najciekawszych aspektów działania oleju z wiesiołka.
1. Olej z wiesiołka a jakość skóry
Kwas GLA uznawany jest za krytyczny dla jakości skóry, szczególnie jej nawilżenia, ale też jej jędrności i elastyczności. Ciekawe efekty zauważono m.in. w przypadku atopowego zapalenia skóry. Po 5 miesiącach stosowania oleju z wiesiołka aż 96% badanych notowało poprawę stanu, w porównaniu do 32% w grupie placebo. Atopowe zapalenie skóry często wiąże się z deficytem GLA w organizmie.
Trądzik często leczony jest izotretynoiną, która wprawdzie jest skuteczna, ale generuje sporo skutkówmubocznych. W badaniu zauważono, że stosowanie oleju z wiesiołka równocześnie z izotretynoiną pozwala zachować lepsze nawilżenie skóry. Przy okazji dodatek tego oleju zmniejsza negatywny wpływ izotretynoiny na cholesterol LDL i HDL oraz próby wątrobowe.
2. Olej z wiesiołka a kobiece przypadłości
Ten olej uczestniczył w przynajmniej kilku badaniach klinicznych związanych z typowo kobiecymi sprawami. Badano tematy takie jak zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS), uderzenia gorąca, mastalgia (bóle piersi), gruczolakowłókniaki, cukrzyca ciążowa, oraz sam przebieg porodu w przypadku kobiet ciężarnych.
Bardzo dużo badań przeprowadzono w kontekście wpływu oleju z wiesiołka na PMS. Przeglądy badań mówią, że regularne spożycie GLA z oleju z wiesiołka wiąże się z zahamowaniem symptomów PMS, tych fizycznych, psychicznych i społecznych.
GLA jest skutecznym sposobem na bóle piersi. Dowiedziono, że niedobór tego kwasu tłuszczowego zwiększa wrażliwość tkanki piersi na hormony płciowe, co zwiększa ich tkliwość i bolesność.
3. Olej z wiesiołka dla zdrowego układu krążenia
Kwas linolowy, który jest najobficiej występującym kwasem tłuszczowym w oleju z wiesiołka, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi, gdy jest stosowany w dawce 10 g dziennie. Metabolity kwasu GLA hamują proliferację komórek mięśni gładkich oraz zapobiegają rozwojowi blaszki miażdżycowej.
U osób z hiperlipidemią olej wiesiołkowy może pomóc poprawić wyniki. W badaniu zauważono, że u pacjentów z hiperlipidemią olej z wiesiołka obniża triglicerydy, a także podnosi cholesterol HDL.
4. Olej z wiesiołka a stany zapalne
Kwas tłuszczowy GLA ma mocne działanie przeciwzapalne. Z tego względu olej z wiesiołka przydaje się w dolegliwościach związanych z przewlekłymi stanami zapalnymi i wynikającym z nich bólem.
Działanie to wynika z dalszych losów GLA w organizmie. Jest on konwertowany przez enzymy COX i LOX do przeciwzapalnych eikozanoidów. Jego stosowanie obniża prozapalne cytokiny IL-1β, IL-6 oraz TNF-α.
Kwas GLA uznawany jest za ciekawy sposób na zmniejszenie ryzyka chorób o podłożu zapalnym, a także tych uważanych za cywilizacyjne.
5. Olej z wiesiołka jako kosmetyk
Ten złocisto-zielonkawy olej można nie tylko spożywać, ale i stosować do zewnętrznej pielęgnacji skóry i włosów. Olej z wiesiołka w kosmetykach stosuje się głównie do walki ze zmianami skórnymi o podłożu zapalnym, m.in. w różnych rodzajach trądziku. Może służyć także dla ogólnego nawilżenia skóry i wzmocnienia jej bariery. Bywa stosowany również ze względu na łagodzenie uszkodzeń, które wywołują promienie UV.
Jak stosować olej z wiesiołka?
Zawsze wybieraj olej nierafinowany, tłoczony na zimno! W przypadku olejów roślinnych obfitujących w nienasycone kwasy tłuszczowe, przetwarzanie w wysokich temperaturach mogłoby narobić szkód. Polecamy zakup bezpośrednio z olejarni, które dbają o jakość swoich produktów i wysyłają zawsze świeże oleje, wytłoczone na kilka dni przed zakupem.
Dla osób dorosłych polecane dawkowanie mieści się w zakresie od 2,5 do 6 g oleju dziennie. W praktyce najczęściej stosuje się jedną łyżeczkę oleju z wiesiołka na dobę. Najlepsze efekty daje regularne przyjmowanie oleju z wiesiołka przez okres 4-6 miesięcy.
Chcesz poprawić swoje zdrowie? Dieta musi być skonfigurowana konkretnie dla Twojego przypadku. Skorzystaj z pomocy dietetyka klinicznego, aby osiągnąć cele szybko i zdrowo.
Źródła
Senapati S, Banerjee S, Gangopadhyay DN. Evening primrose oil is effective in atopic dermatitis: a randomized placebo-controlled trial. Indian J Dermatol Venereol Leprol. 2008 Sep-Oct;74(5):447-52. doi: 10.4103/0378-6323.42645. PMID: 19052401.
Kaźmierska A, Bolesławska I, Polańska A, Dańczak-Pazdrowska A, Jagielski P, Drzymała-Czyż S, Adamski Z, Przysławski J. Effect of Evening Primrose Oil Supplementation on Selected Parameters of Skin Condition in a Group of Patients Treated with Isotretinoin-A Randomized Double-Blind Trial. Nutrients. 2022 Jul 21;14(14):2980. doi: 10.3390/nu14142980. PMID: 35889936; PMCID: PMC9317771.
Kaźmierska A, Bolesławska I, Jagielski P, Polańska A, Dańczak-Pazdrowska A, Kosewski G, Adamski Z, Przysławski J. Effect of Evening Primrose Oil Supplementation on Biochemical Parameters and Nutrition of Patients Treated with Isotretinoin for Acne Vulgaris: A Randomized Double-Blind Trial. Nutrients. 2022 Mar 23;14(7):1342. doi: 10.3390/nu14071342. PMID: 35405955; PMCID: PMC9002552.
Muggli R. Systemic evening primrose oil improves the biophysical skin parameters of healthy adults. Int J Cosmet Sci. 2005 Aug;27(4):243-9. doi: 10.1111/j.1467-2494.2005.00274.x. PMID: 18492193.
Mahboubi M. Evening Primrose (Oenothera biennis) Oil in Management of Female Ailments. J Menopausal Med. 2019 Aug;25(2):74-82. doi: 10.6118/jmm.18190. Epub 2019 Aug 5. PMID: 31497576; PMCID: PMC6718646.
Kapoor R, Huang YS. Gamma linolenic acid: an antiinflammatory omega-6 fatty acid. Curr Pharm Biotechnol. 2006 Dec;7(6):531-4. doi: 10.2174/138920106779116874. PMID: 17168669.
Khorshidi M, Zarezadeh M, Moradi Moghaddam O, Emami MR, Kord-Varkaneh H, Mousavi SM, Alizadeh S, Heshmati J, Olang B, Aryaeian N. Effect of evening primrose oil supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Phytother Res. 2020 Oct;34(10):2628-2638. doi: 10.1002/ptr.6716. Epub 2020 May 22. PMID: 32441049.
Timoszuk M, Bielawska K, Skrzydlewska E. Evening Primrose (Oenothera biennis) Biological Activity Dependent on Chemical Composition. Antioxidants (Basel). 2018 Aug 14;7(8):108. doi: 10.3390/antiox7080108. PMID: 30110920; PMCID: PMC6116039.