Witamina A to ogólne określenie grupy rozpuszczalnych w tłuszczach związków o dużym znaczeniu dla zdrowia człowieka. Są niezbędne w wielu procesach w Twoim ciele, w tym w utrzymaniu prawidłowego widzenia, zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i narządów oraz wspomaganiu prawidłowego wzrostu i rozwoju niemowląt w macicy.
Zaleca się, aby mężczyźni otrzymywali 900 mcg, kobiety 700 mcg, a dzieci i młodzież 300-600 mcg witaminy A dziennie.
Związki witaminy A znajdują się zarówno w pokarmach zwierzęcych, jak i roślinnych i występują w dwóch różnych postaciach: preformowanej witaminy A i prowitaminy A.
Preformowana witamina A jest znana jako aktywna forma witaminy, którą twoje ciało może wykorzystać tak, jak jest. Występuje w produktach zwierzęcych, w tym w mięsie, kurczaku, rybach i nabiału i zawiera związki retinol, retinal i kwas retinowy.
Prowitamina A – karotenoidy – alfa-karoten, beta-karoten i beta-kryptoksantyna – są nieaktywną formą witaminy występującej w roślinach. Te związki są przekształcane do postaci aktywnej w Twoim ciele. Na przykład beta-karoten przekształca się w retinol (aktywna postać witaminy A) w Twoim jelicie cienkim.
Oto 6 ważnych korzyści dla zdrowia witaminy A.
-
Chroni Twoje oczy przed zaślepieniami nocnymi i upadkiem związanym z wiekiem
Witamina A jest niezbędna do zachowania wzroku . Witamina ta jest potrzebna do przekształcenia światła, które trafia w twoje oko, w sygnał elektryczny, który można wysłać do mózgu.
W rzeczywistości, jednym z pierwszych objawów niedoboru witaminy A może być ślepota nocna, znana jako kurza ślepota. Ludzie z tym stanem mogą nadal widzieć normalnie w ciągu dnia, ale mają zmniejszone widzenie w ciemności, gdy ich oczy mają trudności z podnoszeniem światła na niższych poziomach.
Oprócz zapobiegania nocnej ślepocie, spożywanie odpowiednich ilości beta-karotenu może pomóc spowolnić spadek jakości wzroku, który niektórzy ludzie doświadczają z wiekiem. Związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) jest główną przyczyną ślepoty w rozwiniętym świecie. Chociaż jego dokładna przyczyna nie jest znana, uważa się, że jest ona wynikiem uszkodzenia komórek siatkówki, które można przypisać stresowi oksydacyjnemu.
-
Może zmniejszyć ryzyko niektórych nowotworów
Rak pojawia się, gdy nienormalne komórki zaczynają rosnąć lub dzielić się w niekontrolowany sposób. W badaniach obserwacyjnych spożywanie większych ilości witaminy A w postaci beta-karotenu wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka niektórych typów nowotworów. Szczególnie pozytywne efekty widać w zapobieganiu raka szyjki macicy, płuc i pęcherza moczowego.
Powyższa teoria oparta jest na badaniach pokarmów pochodzenia roślinnego. Pokarmy pochodzenia zwierzęcego zawierające aktywne formy witaminy A nie wykazują podobnego działania. Również suplementy witaminy A nie wykazały takich samych korzystnych efektów. W chwili obecnej związek pomiędzy poziomem witaminy A w organizmie a ryzykiem zachorowania na raka nie jest w pełni zrozumiały. Dowody jednak sugerują, że spożywanie odpowiedniej formy witaminy A, jest istotne dla zdrowego podziału komórek i może zmniejszyć ryzyko niektórych rodzajów raka.
-
Wspiera zdrowy system odpornościowy
Witamina A odgrywa istotną rolę w utrzymaniu naturalnych mechanizmów obronnych organizmu.
Obejmuje to śluzowe bariery w twoich oczach, płucach, jelitach i genitaliach, które pomagają wyłapać bakterie i inne czynniki zakaźne. Zajmuje się również produkcją i funkcją białych krwinek, które pomagają w wychwytywaniu i usuwaniu bakterii i innych patogenów z krwioobiegu.
Oznacza to, że niedobór witaminy A może zwiększyć podatność na infekcje i opóźnić powrót do zdrowia, gdy zachorujesz.
-
Zmniejsza ryzyko trądziku
Trądzik to przewlekłe, zapalne zaburzenie skóry. Ludzie z tym stanem rozwijają bolesne plamy i zaskórniki, najczęściej na twarzy, plecach i klatce piersiowej. Plamy te występują, gdy gruczoły łojowe zostają zatkane martwą skórą i olejkami. Chociaż plamki są fizycznie nieszkodliwe, trądzik może mieć poważny wpływ na zdrowie psychiczne i prowadzić do niskiej samooceny, lęku i depresji. Dokładna rola, jaką odgrywa witamina A w rozwoju i leczeniu trądziku pozostaje niejasna.
Badania sugerują, że niedobór witaminy A może zwiększać ryzyko wystąpienia trądziku, ponieważ powoduje nadprodukcję keratyny białkowej w mieszkach włosowych. Zwiększyłoby to ryzyko wystąpienia trądziku poprzez utrudnianie usuwania martwych komórek skóry z mieszków włosowych.
-
Wspiera zdrowy wzrost i reprodukcję
Witamina A jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu rozrodczego zarówno u mężczyzn jak i kobiet. Zapewnia również prawidłowy wzrost i rozwój zarodków podczas ciąży. Badania na szczurach pokazały, że niedobór witaminy A prowadzi do upośledzenia produkcji plemników, co prowadzi do bezpłodności. Podobnie, badania na zwierzętach sugerują, że niedobór witaminy A u kobiet może negatywnie wpłynąć na płodność poprzez obniżenie aktywności komórki jajowej.
U kobiet w ciąży witamina A bierze udział w rozwoju wielu ważnych narządów i struktur nienarodzonego dziecka. Szkielet, układ nerwowy, serce, nerki, oczy czy płuca dziecka rozwijają się prawidłowo właśnie dzięki witaminie A.
Warto wspomnieć, że zbyt dużo witaminy A podczas ciąży może być również szkodliwe dla rosnącego dziecka i może prowadzić do wad wrodzonych. Nigdy nie przesadzaj z jej ilością!
Nadmiar witaminy A jest szkodliwy
Witamina A jest rozpuszczalną w tłuszczach witaminą , która jest przechowywana w organiźmie. Oznacza to, że nadmierne spożycie może prowadzić do toksycznych poziomów tej witaminy w Twoim organiźmie. Hiperwitaminoza A jest spowodowana spożywaniem zbyt dużej ilości preformowanej witaminy A poprzez dietę lub suplementy zawierające witaminę. Objawy mogą obejmować nudności, zawroty głowy, bóle głowy, ból, a nawet śmierć.
Podsumowanie
Witamina A jest niezbędna dla wielu procesów zachodzących w Twoim ciele. Odpowiada za utrzymanie zdrowego wzroku, zapewnienia normalnego funkcjonowania narządów i układu odpornościowego. Jest również istotna do normalnego wzrostu i rozwoju niemowląt w macicy. Zarówno niedobór, jak i nadmiar witaminy A może mieć negatywny wpływ na zdrowie.
Najlepszym sposobem na zapewnienie właściwej równowagi jest spożywanie pokarmów bogatych w witaminę A w ramach normalnej diety. Zaleca się unikanie suplementacji nadmiernymi ilościami tej witaminy.
