Swego czasu napary zielonej herbaty w Chinach służyły jako lekarstwo przez tysiące lat. Głównym powodem, dla którego zielona herbata uchodzi za zdrowszą niż herbata czarna, jest różnica w ich przetwarzaniu. Czarną herbatę uzyskuje się z udziałem fermentacji, zaś w przypadku produkcji herbaty zielonej fermentacja nie zachodzi. Po zbiorach liści są one od razu poddawane działaniu pary wodnej, która degraduje enzymy odpowiedzialne za fermentację i rozkład barwnika, dlatego zielona herbata pozostaje zielona. W efekcie zachowuje maksymalną ilość przeciwutleniaczy i polifenoli, czyli składników najkorzystniej wpływających na zdrowie.

Zielona herbata – słowem wstępu

Zielona herbata powstaje wyłącznie z liści herbaty chińskiej Camellia sinensis, które w czasie przetwarzania doświadczają jedynie minimalnej oksydacji. Choć pochodzi z Azji, zielona herbata zyskuje coraz większą popularność na Zachodzie, gdzie do niedawna królowała jedynie czarna herbata.

Przygotowanie filiżanki tej herbaty jest ściśle związane z rodzajem liści, z jakich została wyprodukowana. Najniższa temperatura zaparzania nie powinna być niższa od 60°C (optymalnie 75-85 stopni), a najkrótszy czas parzenia nie powinien być krótszy niż minuta (optymalnie 1-3 minuty).

Im lepsza jakość liści, tym krótszy czas zaparzania. Dodatkowo można je parzyć dwu, a czasem nawet trzykrotnie. Rodowici chińscy znawcy uznają, że liście najwyższej jakości trzeba zaparzać co najmniej dwukrotnie. Przy tym pierwsze zaparzenie powinno być wylewane, gdyż miało na celu jedynie oczyszczenie liści z wszelkich toksyn, które się z nich wydobywają.

zielona herbata w kubeczkach

W odniesieniu do tej samej objętości napoju szacuje się, że typowo zaparzona zielona herbata zawiera dwa lub trzy razy mniej kofeiny niż kawa. Dokładne badanie przeprowadzone pod tym kątem wykazało, że napar z zielonej herbaty zawiera 150–450 mg kofeiny na 1 l płynu. Dla porównania zawartość kofeiny w kawie parzonej to 380–650 mg/l.

Składniki zielonej herbaty

Właściwości zdrowotne zielona herbata zawdzięcza głównie flawanolom i flawonolom, które się w niej znajdują. Zajmują one około 30% suchej masy świeżych liści herbaty. Najbardziej znany i cieszący się doskonałą renomą jest EGCG, czyli galusan epigallokatechiny. Ma on na tyle wyraźny wpływ na zdrowie, że często ekstrakty zielonej herbaty standaryzowane na EGCG są stosowane jako suplement diety. Inne, znaczące katechiny zawarte w zielonej herbacie to: epikatechina, epigallokatechina i galusan epikatechiny. Mieszanka składników zielonej herbaty wykazuje silne działanie przeciwutleniające.

Znaczące składniki zielonej herbaty to kofeina i aminokwas l-teanina. Pierwszy ma działanie pobudzające, drugi uspokajające. Ich połączenie cenimy za nadawanie stabilnej energii i poprawy skupienia uwagi wraz ze wzrostem samopoczucia. Są one trochę inaczej ekstrahowane podczas parzenia, a przyjmuje się, że krótko parzona zielona herbata jest bardziej pobudzająca, a dłuższe parzenie sprawia, że będzie bardziej wyciszająca i uspokajająca.

Świeże liście herbaty trzymane w dłoni na tle plantacji herbaty
Świeże liście herbaty z plantacji.

Korzyści zdrowotne zielonej herbaty

Dysponujemy bardzo dużą ilością danych zarówno z eksperymentów in vitro i przedklinicznych in vivo, jak i z badań klinicznych na ludziach. Sprawdźmy, jakich korzyści można się spodziewać dzięki regularnemu piciu zielonej herbaty.

Zmniejsza ryzyko pojawienia się różnych rodzajów nowotworu

Jest to zasługą bardzo silnych przeciwutleniaczy (polifenole, katechiny, flawony, flawanole, witaminy C i E), które chronią przed działaniem substancji rakotwórczych i działają antyproliferacyjnie. Neutralizują wolne rodniki i wzmacniają odporność komórek.

Wspiera proces odchudzania

Kofeina, witaminy B oraz EGCG mogą przyspieszać proces przemiany materii i zmniejszają apetyt. Zielona herbata pozytywnie wpływa na metabolizm wątroby i gospodarkę glukozową oraz przyspiesza utlenianie tłuszczów. Substancje o działaniu moczopędnym usprawniają pozbycie się z organizmu szkodliwych toksyn. Liczne badania wskazują na potencjał zielonej herbaty w przeciwdziałaniu otyłości i cukrzycy typu II.

Poprawia sprawność umysłową

Napar z liści chińskiej herbaty, dzięki zawartości kofeiny pobudza i orzeźwia umysł, pomaga w koncentracji i procesie zapamiętywania. Herbata parzona dłużej niż 3 min redukuje stres, działa odprężająco. Regularne picie zielonej herbaty zmniejsza ryzyko pojawienia się depresji oraz chroni mózg przed objawami demencji starczej i neurodegeneracją.

Stymuluje krążenie

Przeciwdziała odkładaniu się złogów na ścianach naczyń krwionośnych poprzez zwiększenie ich przepuszczalności. Oprócz tego spowalnia wchłanianie cholesterolu do krwiobiegu, zapobiegając tworzeniu się skrzepów. Zielona herbata może obniżać ciśnienie krwi oraz zmniejszać ryzyko udaru i chorób układu sercowo-naczyniowego.

Poprawia wygląd cery

Za sprawą dużej ilości antyoksydantów, chroniących skórę przed szkodliwymi wolnymi rodnikami, opóźnia procesy starzenia się jej. Liście zielonej herbaty często wykorzystuje się do produkcji kremów przeciwzmarszczkowych oraz antybakteryjnych i przeciwzapalnych w leczeniu zaskórników.

Szukasz sposobów na poprawę zdrowia? Skonsultuj się z dietetykiem i zacznij odżywianie dopasowane do Twoich potrzeb i predyspozycji.

Źródła:

Chacko SM, Thambi PT, Kuttan R, Nishigaki I. Beneficial effects of green tea: a literature review. Chin Med. 2010 Apr 6;5:13. doi: 10.1186/1749-8546-5-13. PMID: 20370896; PMCID: PMC2855614.

person image

To jak, chcesz więcej?

Ten artykuł dotyczy Ciebie i chcesz więcej? Daj sobie szansę i spotkaj się z jednym z naszych specjalistów.
już od 500 zł

Nie uciekaj jeszcze

Już wychodzisz?

Być może to ostatnia szansa, by o siebie zadbać.

Przygotowaliśmy dla Ciebie jeszcze trochę paliwa, aby poprawić
Twój komfort życia i polepszyć codzienne funkcjonowanie.
Zapisz się na nasz newsletter i działaj na własnych zasadach.

Twój adres email został zapisany!

Już niebawem dostaniesz od nas wiele dobrego paliwa
zupełnie za darmo. Czekaj, bo warto!

Idź do strony głównej