Dlaczego moje dziecko nie je? 8 sposobów na małego niejadka

Dieta dziecka pełni różne funkcje – jest nie tylko podstawą jego prawidłowego rozwoju, ale też wpływa na  zachowanie dobrego zdrowia w przyszłości.

Dieta dziecka

Badania dowodzą, że istnieje związek między sposobem odżywiania w dzieciństwie, a powstawaniem chorób cywilizacyjnych w życiu dorosłym. Dieta matki w ciąży oraz dieta dziecka we wczesnych latach życia są jednym z elementów warunkujących zdrowie w przyszłości.

Powyższe powody motywują rodziców do uważnego przyglądania się diecie swojego dziecka i dbania o to, aby była ona odżywcza i zbilansowana. Jednak czasem przychodzi taki moment, że dziecko odmawia jedzenia proponowanych mu pokarmów. Co robić, gdy nakłonienie malucha do zjedzenia danego produktu graniczy z cudem?

Naturalny etap przejściowy czy zaburzenie?

Zgłębiając temat powodów i skutków częstego odmawiania jedzenia pokarmów przez dzieci można mówić o różnych pojęciach.

Postawa wybrzydzająca

Bardzo często jest pojawia się między 2-3 rokiem życia i jest sposobem na wyrażenie rozwoju niezależności dziecka. Jest to naturalny etap przejściowy.

Zachowania wybrzydzające objawiają się odmawianiem jedzenia produktu, który dziecko wcześniej lubiło, ale również nowych produktów, ze względu na ich strukturę i barwę.

Neofobia żywieniowa

Jest to postawa wobec żywności objawiająca się unikaniem spożywania nowych produktów lub ogólnie niechęcią do ich spróbowania.

Neofobia żywieniowa ma wiele podobnych objawów jak inne zjawisko na drodze budowania nawyków żywieniowych dziecka. Chodzi o zachowania wskazujące na występowanie silnej wybiórczości jedzenia.

Częste jest tutaj występowanie zaburzeń sensorycznych, przejawiających się w odmawianiu spożywania pokarmów o szczególnym wyglądzie, strukturze, zapachu czy konsystencji, a nie ze względu na ich nowość i nieznane pochodzenie.

Co robić? Podstawa to profilaktyka

Jak widać, odmawianie jedzenia przez dzieci jest zjawiskiem naturalnym i charakterystycznym w procesie ich rozwoju. Podczas występowania tych zachowań bardzo ważna jest postawa rodziców oraz ich działanie. Żeby nie dopuścić do pojawienia się późniejszych awersji pokarmowych należy pamiętać o kilku zasadach.

Zasada podziału odpowiedzialności

Jest podstawą w karmieniu dzieci i powinna obowiązywać niezależnie od wieku. Rodzice decydują o czasie posiłków oraz produktach, które trafiają na stół, a dziecko ma wpływ na to co zje, w jaki sposób to zje oraz ile zje. Twórcą podejścia DOR ( z ang. the Division of Responsibility in feeding ) jest  amerykańska dietetyk Ellyn Satter.

Różnorodność pokarmów

To kolejna złota zasada, która jest niezwykle pomocna podczas rozszerzania diety. Rodzice powinni zadbać o to, aby jedzenie, które trafia na stół było urozmaicone, zawierało produkty o różnych smakach i fakturach. Dodatkowo warto, aby dziecko miało możliwość próbowania tego, co jedzą rodzice. Dzięki temu oswaja się z nowymi smakami.

Brak presji

Rodzic nie powinien wtrącać się w jedzenie dziecka ani karmić go na siłę w momencie odmowy spożycia jakiegoś produktu. To, że dziecko nie chce czegoś zjeść jest naturalną reakcją w procesie rozwoju. Od postawy rodzica zależy czy zachowanie przybierze na sile. Autonomia i możliwość wyboru są bardzo ważne na tych etapach.

Co robić, gdy martwimy się o niedobory?

Zacznij od notatek i zapisywania tego, co faktycznie dziecko spożywa. Często rodzicom wydaje się, że dziecko nic nie je w ciągu dnia. Natomiast, gdy prowadzą dzienniczek, okazuje się, że nie jest tego aż tak mało.

Jeżeli okaże się, że dziecko faktycznie spożywa bardzo małą ilość produktów i nie są one różnorodne, warto wprowadzić w życie rodzinne czynności mające na celu oswojenie dziecka z jedzeniem.

Wspólne gotowanie

Można wprowadzić takie zajęcie w ramach spędzania wolnego czasu. Przydatne będą tutaj akcesoria kuchenne dostosowane do bezpieczeństwa dzieci. Dzięki dotykaniu, krojeniu i rozmowach o produktach spożywczych dziecko ma możliwość oswajania się z jedzeniem.

Zabawy z jedzeniem

Jako elementy zabawy można wprowadzić takie produkty jak suchy makaron czy kasza manna.

Zabawki przypominające jedzenie

Obecnie na rynku mamy wiele tego typu elementów np. pluszowe warzywa i owoce czy drewniane kuchnie. Dzięki wprowadzeniu takich zabawek dziecko uczy się do czego służą produkty i gdzie można je spotkać.

Wspólne zakupy

Dzięki temu dziecko ma możliwość zobaczenia skąd biorą się produkty spożywcze, które rodzic przynosi do domu.

Dodatkowo, podczas zakupów można odpowiedzieć na wiele pytań dziecka związanych z różnorodnością i pochodzeniem danych produktów. Dzięki temu dziecko poszerza swoją wiedzę i oswaja się z jedzeniem.

Dieta dziecka – kiedy udać się do specjalisty?

Warto obserwować przyrost wagi i wzrostu dziecka według siatek centylowych dostosowanych do wieku. Jeśli widać odchylenia, należy udać się do lekarza.

Kiedy notatki z dzienniczka żywieniowego wskazują, że dziecko faktycznie prawie nic nie je i istnieje możliwość wystąpienia niedoborów, to również czas na wizytę u dietetyka.

Kiedy dziecko ma problem z karmieniem od dłuższego czasu, można udać się do neurologopedy i sprawdzić, czy nie ma problemów w jamie ustnej.

Podsumowanie

Najważniejszym zadaniem rodzica jest stworzenie odpowiednich warunków dla dziecka do spożywania pokarmów, natomiast to od dziecka powinno zależeć, co faktycznie zrobi. Najważniejszą zasadą w tym procesie jest cierpliwość i monitorowanie.

Jeżeli chcesz mieć pewność, że dziecko spożywa odpowiednią ilość pokarmu w stosunku do swojego zapotrzebowania, umów się na konsultacje do naszych dietetyków.

Źródła:

1. Kozioł-Kozakowska, A., Piórecka, B., Pediatrii, K., Gastroenterologii, I., Żywienia, P., & Pediatrii, I. (2013). Neofobia żywieniowa, jej uwarunkowania i konsekwencje zdrowotne. Standardy Medyczne/Pediatria, 1, 1-6.

2. Wojciechowska, J. Środowiskowe uwarunkowania rozwoju nawyków jedzeniowych dzieci. Psychologia wieku rozwojowego, 121.

3. Gnatkiewicz, K., Matusiak, A., Flota, A., Rzucidło, A., Popiela, D., Puka, D., … & Urbańska, R. Neofobia żywieniowa.