Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jednakże spełnia funkcję prohormonów, ponieważ w wyniku przekształceń metabolicznych powstaje jej aktywnie biologicznie postać. Jest produkowana głównie z cholesterolu pod wpływem promieni słonecznych. Ocenia się, iż większość potrzebnej dla organizmu ilości witaminy D pochodzi z biosyntezy w skórze, a tylko w niewielkim stopniu wspomagane jest to przez składniki pokarmowe.
Występują dwie formy witaminy D, które możemy dostarczyć z dieta:
Ergokalcyferol ( witamina D2)– występuje w produktach roślinnych/ drożdżach, najczęściej w rzadko spotykanych grzybach
Cholekalcyferol ( witamina D3) – występuje w produktach zwierzęcych. Główne żywnościowe źródła to: tran, sardynki, łosoś, halibut, jaja, mleko i przetwory mleczne, masło.
Witamina D3 jest znacznie bardziej skuteczna w podnoszeniu poziomu witaminy D we krwi.
Witamina D spełnia w organizmie wiele ważnych funkcji. Przede wszystkim wpływa na wchłanianie wapnia i fosforu, zapobiega łamliwości kości, krzywicy, traceniu zębów, jednakże jej niedobór jest bardzo powszechny, zwłaszcza w miesiącach jesienno- zimowych.
15 objawów niedoboru witaminy D
1.Osłabienie kości i mięśni
Niedobór witaminy D może objawiać się osłabieniem kości, mięśni, bólami stawów. Witamina ta bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz mineralizacji tkanki kostnej. Wspomaga wchłanianie i wykorzystanie wapnia i fosforu – dwóch pierwiastków, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego.
2.Przygnębienie, smutek, depresja
Witamina D bierze udział w produkcji serotoniny, która wpływa na nastrój. Badania wykazują, iż osoby u których stwierdzono niedobór witaminy D są bardziej narażone na występowanie depresji, częściej występuje u nich uczucie przygnębienia, smutek, apatia.
3.Nadciśnienie
Witamina D pomaga w profilaktyce nadciśnienia tętniczego i chorób z nim związanych. Jest niezbędna dla dobrej kondycji serca, reguluje ciśnienie krwi.
4.Częste przeziębienia, spadek odporności
Witamina D wpływa na sprawność układu immunologicznego, który jest odpowiedzialny za zwalczanie infekcji wirusowych i bakteryjnych.
5.Zaburzenia gospodarki cukrowej, cukrzyca typu 2
Badania sugerują że osoby mające niski poziom witaminy D są bardziej narażone na zachorowanie na cukrzycę. Witamina D działa stymulująco na wydzielanie insuliny, a co za tym idzie – utrzymuje prawidłowe stężenie glukozy we krwi, przez co może zapobiec cukrzycy typu2.
6.Choroby zębów i przyzębia
Witamina D pomaga w tworzeniu katelicydyny i defensyny, które z kolei obniżają ilość szkodliwych bakterii w jamie ustnej oraz jest niezbędna dla zachowania zdrowia zębów, ponieważ odpowiada za wbudowanie w nie wapnia.
7.Nadmierne pocenie się
Lekarze potwierdzili nierozerwalny związek pomiędzy niskim poziomem witaminy D i nadmiernym poceniem się.
8.Choroby serca
im niższy poziom witaminy D tym wyższe stężenie wapnia, który odkłada się w tętnicach. Nagromadzony w tętnicach wapń tworzy zatory i zwiększa ryzyko zawału serca lub udaru mózgu.
9.Nasilenie objawów alergii
W chorobach alergicznych witamina D zwiększa produkcję przeciwalergicznych i przeciwzapalnych cytokin wytwarzanych przez komórki immunologiczne, które mają działanie silnie przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Odpowiedni poziom witaminy również zmniejsza o 50% ciężkie ataki astmy.
10.Problemy skórne
Witamina D wpływa na prawidłowe funkcjonowanie skóry. Osoby chore na łuszczycę zauważyły znaczną poprawę stanu skóry po zastosowaniu suplementacji. Dodatkowo witamina D Chroni skórę przed oparzeniami słonecznymi oraz działa na nią jak antyoksydant.
11.Osłabienie, zespół przewlekłego zmęczenia
Badania wykazały, że osoby cierpiące na zespół przewlekłego zmęczenia mają niższe stężenie witaminy D w porównaniu z resztą populacji. Zespół przewlekłego zmęczenia często poprzedzają choroby grypopodobne lub wirusowe, a niski poziom witaminy D prowadzi do spadku odporności.
12.Problem z wysokim stężeniem parathormonu
Długotrwały niedobór witaminy D może doprowadzić do przerostu przytarczyc i trzeciorzędowej nadczynności przytarczyc.
13.Mniejsza wydolność organizmu, częstsze kontuzje, osłabienie wyników uzyskanych przez sportowców.
Niedobór witaminy D osłabia funkcjonowanie mięśni, zmniejsza wytrzymałość i wydolność, może również zwiększyć ryzyko kontuzji. Pojawiły się także dowody, iż niedobór wpływa szkodliwie na trening i jego wydajność. Wiele badań wykazało, że istnieje współzależność między stężeniami witaminy D w organizmie, a wynikami sportowymi.
14.Obniżona płodność, problemy z zajściem w ciąże
niedobór witaminy D prawie o połowę obniża szanse na ciążę, bowiem witamina D odgrywa ważną role w produkcji hormonów płciowych.
Optymalny poziom witaminy D jest wskazany zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet starających się o dziecko.
15.Problemy z koncentracją
Osoby które nie dostarczają organizmowi wystarczającej ilości witaminy D, są narażone na zaburzenia procesów poznawczych, co w efekcie może przyczyniać się do problemów z zapamiętywaniem informacji, demencją. Uważa się, że jest ona ważnym elementem w procesie wzrostu neuronów, produkcji neurotropin i syntezie niektórych neuromediatorów. Witamina D wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu.