Celiakia która dotyka nie tylko grono dzieci, ale i osoby dorosłe, dlatego warto znać jej objawy, by pomóc w jej diagnozie jak najprędzej. Jakie są objawy celiakii?
Czym jest celiakia?
Celiakia to choroba trzewna, czyli nietolerancja na gluten. Gluten to mieszanina białek roślinnych – gluetmimy i gliadyny, znajduje się w ziarnach niektórych zbóż, takich jak pszenica, żyto, jęczmień, orkisz. Związana jest z wytwarzaniem przez organizm przeciwciał skierowanych przeciwko glutenowi, powodując tym samym uszkodzenie kosmków jelitowych.
Kto choruje na celiakię?
Celiakia została zdiagnozowana u około 1% populacji, to daje 400 000 osób, lecz w wielu przypadkach jest utajona i trudna do wykrycia. Dotyka głównie dzieci, kobiety w ciąży oraz osoby starsze. Na ogół ujawnia się w dzieciństwie, choć często mylona jest z alergiami pokarmowymi. Może jednak pojawić sie dopiero między 35 a 55 rokiem życia, mimo jej wcześniejszego istnienia. Ponadto odnotowuje się, że choroba dotyka głównie kobiety, i to nawet dwa razy częściej. Nierzadko u osób, u których stwierdzono chorobę w pierwszych latach jej trwania, przeszła w bardzo łągodnym stopniu. Celiakia to choroba dotykająca jedynie te osoby, które mają do niej predyspozycje genetyczne. W wielu przypadkach sama obecność genów jednak nie wystarcza, by choroba wystąpiła a jej uaktywnienie wiąże się z obecnością dodatkowego czynnika np. silnego stresu, spadku odporności (np. w wyniku infekcji) czy ciąży. To wtedy zaczynają pojawiać się objawy schorzenia.
Jakie rozróżnia się typy celiakii?
Ze względu na to, ze celiakia to choroba dająca bardzo szeroką gamę objawów o różnym nasileniu (od łagodnych po bardzo ostre) rozróżnia się trzy typy tej choroby:
– Celiakia pewnoobjawowa, jawna
Ma charakterystyczne, regularnie pojawiające się objawy, dość łatwo jest ją zdiagnozować. Pojawia się najczęściej w wieku przedszkolnym oraz w czasie ciąży.
– Celiakia ubogoobjawowa, niema
Ponieważ brak w niej typowych, charakterystycznych objawów, o wiele trudniej jest ją zdiagnozować. Dodatkowo częstotliwość jej występowania jest kilkakrotnie większa niż w przypadku celiakii jawnej.
-Celiakia latetna, utajona
Najtrudniejszy typ celiakii do zdiagnozowania. Mówi się o niej, gdy we krwi osoby z prawidłowym obrazem jelita obecne są przeciwciała antyendomysjalne (IgAEmA), które mogą prowadzić do zaniku kosmków w późniejszym życiu chorego.
Jakie są objawy celiakii?
U każdego przebiega zupełnie inaczej, a jej objawy to szerokie pasmo dolegliwości, które rzadko powiązuje się wspólnie. Mówi się, że łatwiej wykryć ją u dzieci, ze względu na to, że objawy u dzieci częściej są nasilone, u dorosłych zaś rozwija się w ukryciu.
Często daje o sobie znać poprzez zaburzony rytm wypróżniania. Ale nierzadko biegunki, wzdęcia czy bóle brzucha ustępują same i występują raczej sporadycznie, przez co nie kojarzy się tego jednogłośnie z chorobą. W innych przypadkach choroby nie występują problemy gastryczne, ale organizm wysyła zupełnie nietypowe sygnały.
Do najczęstszych symptomów celiakii należą:
- bóle brzucha, wzdęcia, biegunki
- utrata masy ciała, anemia
- zaburzenia wzrostu dzieci
- depresja
- zanik szkliwa zębowego
- niedokrwistość, zaburzenia neurologiczne
- wrzody w obrębie jamy ustnej, afty
- bóle kości i stawów, osteoporoza
- zaburzenia płodności, częste poronienia